Θεσσαλονίκη, 5η Μέρα

Ο Μιγκουέλ

Ο Αλεχάνδρο Αμενάμπαρ ξαναχτυπά: Ο Ισπανός σκηνοθέτης, γνωστός και στις δυο πλευρές του Ατλαντικού από τη “Θάλασσα Μέσα Μου”, επιστρέφει στην πατρίδα του και ξύνει τις πληγές της με την ταινία του “Όσο Κρατά ο Πόλεμος” γύρω από την εγκαθίδρυση της δικτατορίας του Φράνκο.

Ο εξαιρετικός πρωταγωνιστής του, Κάρα Ελεχάλντε, παίζει τον Μιγκουέλ ντε Ουναμούνο - πρόκειται για πραγματικό χαρακτήρα –, μια τραγική φιγούρα διανοούμενου που μπλέχτηκε στα πιστεύω του και υποστήριξε τον Φράνκο, για να τον αποκηρύξει δημόσια αργότερα με έναν πύρινο λόγο από την έδρα του. Ο Ελεχάλντε, για να υποδυθεί αυτόν τον γηραιό πρύτανη του πανεπιστήμιου της Σαλαμάνδρα έπρεπε να μακιγιάρεται καθημερινά επί τεσσερισήμισι ώρες.

Με αφορμή την προβολή του “Όσο Κρατά ο Πόλεμος” - και μετά τα φεστιβάλ του Τορόντο και του Σαν Σεμπαστιάν - στη Θεσσαλονίκη, ο Ελεχάλντε μας έδωσε τηλεοπτική συνέντευξη, όπου μίλησε και για το μήνυμα της ταινίας. “Η ιστορία αυτή δεν αφορά μόνο τους Ισπανούς. Απολυταρχικά καθεστώτα αναδύθηκαν κι εξακολουθούν να αναδύονται παντού στον κόσμο. Η ταινία έχει ένα μήνυμα αφύπνισης που μας αφορά όλους”.

Η συνέντευξη θα προβληθεί όταν το“Όσο Κρατά ο Πόλεμος” κυκλοφορήσει στις αίθουσες σε διανομή Strada Films, καθώς και στα κινηματογραφικά κανάλια της COSMOTE TV.

Ελευθερία, ισότητα, αλληλεγγύη;

Ο καταλανός σκηνοθέτης και καλλιτέχνης Αλμπέρ Σέρα, αφιέρωμα στο έργο του οποίου γίνεται στο πλαίσιο του φεστιβάλ, βρίσκεται επίσης στη Θεσσαλονίκη και παρέδωσε ένα πολύ ενδιαφέρον masterclass στην αίθουσα «Παύλος Ζάννας».

Ο Σέρα εξήγησε τη μεθοδολογία του, η οποία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ψηφιακή επανάσταση που ανανέωσε τις μεθόδους και τον τρόπο κινηματογράφησης: «Ο τρόπος που σκηνοθετώ, που γυρίζω ταινίες, είναι συνδεδεμένος με την προσωπικότητά μου. Δεν προσπαθώ να υπηρετήσω τις ιδέες του σινεμά, αλλά του μη σινεμά. Όταν αποφασίζεις να γυρίσεις μια ταινία, τότε αποφασίζεις να ζήσεις και σε έναν καινούριο κόσμο. Όλα είναι διαφορετικά και οι κανόνες αλλάζουν. Τα πάντα γίνονται πιο έντονα, πιο συμπιεσμένα, πιο στιλπνά. Ζεις τη ζωή και τα γεγονότα ταχύτερα».

Επιπλέον ανέφερε ότι δεν σπούδασε σινεμά, αλλά λογοτεχνία, κι ότι επηρεάστηκε κυρίως από την αμερικανική μουσική του 1960 και του 1970 και από τα αβάν-γκαρντ καλλιτεχνικά ρεύματα των αρχών του 20ού αιώνα. Κυρίως όμως από το έργο του Σαλβαντόρ Νταλί που γεννήθηκε και μεγάλωσε σε ένα μικρό χωριό πολύ κοντά στο δικό του: “Ένας καλλιτέχνης που έζησε κάθε στιγμή τη ζωής του τελείως διαφορετικά από αυτές των υπόλοιπων ανθρώπων, που έσπαγε μόνιμα τους κανόνες».

Τέλος, αναφέρθηκε στην πρόσφατη ταινία του με τίτλο “Ελευθερία” και τις γυμνές της σκηνές, λέγοντας ότι από τη στιγμή που υπάρχει γυμνό, όλα αλλάζουν. Πολλοί επαγγελματίες ηθοποιοί αρνούνται να γυρίσουν γυμνές σκηνές, παρότι είναι η δουλειά τους. «Γιατί άραγε; Η γύμνια είναι κομμάτι της ίδιας της ζωής. Γιατί λοιπόν αρνούνται; Γιατί είναι εκτεθειμένοι.  Όλη η ματαιοδοξία χάνεται και ο ηθοποιός εκτίθεται. Εκτίθεται στον πόθο. Έναν πόθο που μπορεί να πάει προς το καλό, αλλά και προς το κακό, το σκοτεινό. Αυτό τελικά δημιουργεί τεράστια ένταση. Ο ηθοποιός δεν μπορεί να ελέγξει εντελώς τι αναδίδει το ίδιο του το σώμα. Η αμεσότητα φέρνει και μεγάλη ένταση. Άρα, με ποιόν τρόπο μπορεί κανείς να το ξεπεράσει αυτό; Με την πίεση. Με τον αυταρχισμό. Εκεί είναι λοιπόν που εγώ πιέζω τους ηθοποιούς μου ακόμη περισσότερο. Κάνοντάς τους να δεχτούν το απαράδεκτο, το προσβλητικό. Γι’ αυτό ο ρόλος του σκηνοθέτη είναι, όχι να χρησιμοποιεί, αλλά να κάνει κατάχρηση των ηθοποιών. Ο μόνος τρόπος για να τους κάνω να καταλάβουν είναι να τους κακομεταχειρισθώ. Να φτάσουν στα άκρα», ολοκλήρωσε.

Κι όποιος έχει δει την “Ελευθερία” - βραβείο στο τμήμα Ένα Κάποιο Βλέμμα στο πρόσφατο φεστιβάλ Καννών - που προβλήθηκε κι εδώ, ένα αλληγορικό, φιλήδονο – και αρκετά μαζοχιστικό – πορτρέτο της παρηκμασμένης Ευρώπης λίγο πριν τη Γαλλική Επανάσταση, μπορεί να καταλάβει ακριβώς τι εννοεί ο Σέρα.

Η Παραλία

Παράλληλα συνεχίζονται και οι προβολές των ελληνικών ταινιών, με τη “Winona” του Αλέξανδρου Βούλγαρη, ένα υπαρξιακό θρίλερ με τέσσερις κοπέλες που βρίσκονται σε μια παραλία (Γιατί; Ποιος τους παρακολουθεί; Και ποια είναι η Γουινόνα;), με τις εξαιρετικές Δάφνη Πατακιά και Σοφία Κόκκαλη, να είναι sold out. Όλο αυτό το κοινό μεταφέρθηκε απνευστί στο πάρτι που ακολούθησε στο “Υψιλον”, σε dj set του ίδιου του Βούλγαρη.