Βενετία, 7η Μέρα

Το φως και το σκοτάδι

Το 76ο Κινηματογραφικό Φεστιβάλ Βενετίας μάλλον βρήκε τον Χρυσό του Λέοντα. 

Ένα μικρό Eβραιόπουλο, κάπου στην Ανατολική Ευρώπη, κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, προσπαθεί να επιστρέψει σπίτι του – όπου κι αν είναι αυτό – περνώντας από κάθε είδους δοκιμασία. Κι όταν λέμε “κάθε”, εννοούμε “κάθε”: Το ρίχνουν σε υπόνομο, το κρατά φυλακισμένο ένας παιδόφιλος, κοράκια παραλίγο να φάνε το κεφάλι του ενώ είναι θαμμένο ζωντανό, γλυτώνει τελευταία στιγμή από τις θηριωδίες των Ναζί...

Το αυτοβιογραφικό ομώνυμο best seller “The Painted Bird” του Γέρζι Κοζίνκσι, μεταφρασμένο σε πάνω από τριάντα γλώσσες, έγινε ταινία από τον Βάτσλαβ Μαρχούλ (“Tobruk”) μετά από έντεκα ολόκληρα χρόνια προετοιμασίας. Και γυρίστηκε σε 35αρι φιλμ. Και μαυρόασπρο (“το κοινό έπρεπε να πιστέψει την ιστορία, το χρώμα δεν θα λειτουργούσε εδώ”).

Το “The Painted Bird” είναι απάνθρωπο στη θέασή του: Μπροστά του, “Ο Γιος του Σαούλ” είναι σχεδόν κομεντί. Είναι όμως κι αδύνατο να στρέψεις αλλού το βλέμμα και για τις τρεις (!) ώρες που διαρκεί.

Ακόμα και οι πιο σκληρές σκηνές – και, πιστέψτε μας, υπάρχουν πολλές – έχουν γυριστεί, φωτογραφηθεί και μονταριστεί με τέτοια μαεστρία που απλά μένεις με το στόμα ανοιχτό. Παρελαύνει και μια σειρά γνωστών ηθοποιών (Στέλαν Σκάρσγκαντ, Χάρβεϊ Καϊτέλ, Τζούλιαν Σαντς, Ούντο Κίερ), που μιλάνε όλοι τους την ιδιαίτερη διάλεκτο του φιλμ, τη “σλαβική εσπεράντο” όπως την κατονόμασε ο σκηνοθέτης στη συνέντευξη Τύπου. Το πιο ενδιαφέρον πάντως που ειπώθηκε ήταν πως η ιστορία είναι πάνω απ' όλα μια ιστορία αγάπης. “Οι αγριότητες είναι η κορνίζα, ενώ το παιδί που περνάει όλα αυτά και κατορθώνει να διατηρήσει τον αυτοσεβασμό του, ο πίνακας”. Και: “Ναι. Ζούμε σε εξίσου δύσκολους καιρούς. Δείτε όλα αυτά τα παιδιά πρόσφυγες τι περνάνε. Κατά κάποιο τρόπο η ιστορία επαναλαμβάνεται. Είμαι όμως αισιόδοξος πως τα πράγματα θα καλυτερέψουν”.

Ατέλειωτο

Ο Ρόι Άντερσον, τώρα, που έχει κερδίσει Χρυσό Λέοντα το 2014 για το “Ένα Περιστέρι Έκατσε Σε Ένα Κλαδί Συλλογιζόμενο Την Ύπαρξη Του”, επαναλαμβάνεται. Το “About Endlessness”, μια συρραφή μικρών ιστοριών με φιλοσοφικό – τι άλλο – περιεχόμενο, και ένα μπακράουντ σαν πίνακας του Έντουαρντ Χόπερ είναι κάτι που έχουμε ξαναδεί τόσες φορές στη φιλμογραφία του – και μπορεί ο σουρεαλισμός  να είναι το σήμα κατατεθέν του σπουδαίου Σουηδού σκηνοθέτη, αλλά ή η πραγματική ζωή έχει ξεπεράσει την τέχνη ή απλά εδώ η συνταγή δεν του βγήκε.

Άλλη απογοήτευση, πάλι στο Διαγωνιστικό, είναι το οικογενειακό δράμα “Guest of Honour” του Ατόμ Εγκογιάν με πρωταγωνιστή τον Ντέιβιντ Θιούλις. Ο Εγκογιάν έχει καλές προθέσεις, έχει περάσει όμως και πάνω από μια εικοσαετία που έχει να μας δώσει μια πραγματικά σπουδαία ταινία όπως το “Exotica”. Ακόμα περιμένουμε.

Η Μέρι Πόπινς Επιστρέφει (again and again)

Και μέσα σ' όλα, σε ειδική τελετή στο Palazzo η Τζούλι Άντριους έλαβε από τα χέρια του Λούκα Γκουαντανίνο και με παριστάμενους τον πρόεδρο της Biennale Πάολο Μπαράτα και τον διευθυντή της Mostra Αλμπέρτο Μπαρμπέρα, τιμητικό Χρυσό Λέοντα για το σύνολο της καριέρας της. Δίκαια!